Κατεύθυνση Α’: «Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός και Διαχείριση Φυσικών Πόρων»
Ιστορική εξέλιξη και διαμόρφωση περιβαλλοντικής πολιτικής Διαδικασίες λήψης περιβαλλοντικών αποφάσεων και συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. Περιβαλλοντική πολιτική και πολίτες, μη Κυβερνητικές Περιβαλλοντικές Οργανώσεις. Ανάλυση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων, περιβαλλοντικές τάσεις και προβλήματα του Ευρωπαϊκού χώρου. Η διεθνοποίηση του περιβάλλοντος. Η έννοια της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης. Παγκόσμια περιβαλλοντική διακυβέρνηση, διεθνείς περιβαλλοντικές συνεργασίες, συμβάσεις, συμφωνίες και συνθήκες για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τους φυσικούς πόρους. Μορφές και μηχανισμοί περιβαλλοντικής διακυβέρνησης. Αναπτυγμένα και αναπτυσσόμενα κράτη. Πολιτικές χρήσης γης. Διεθνείς θεσμοί και Ευρωπαϊκή Ένωση. Εποπτεία και κανονιστική παρέμβαση. Το περιβαλλοντικό δίκαιο στην Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς. Προγράμματα δράσης για το περιβάλλον και αξιολόγηση. Πολιτικές προστασίας και ανάδειξης προστατευόμενων φυσικών περιοχών. Περιβαλλοντική Επικοινωνία και Διερμηνεία. Επιχειρήσεις και επιστημονική κοινότητα. Ο ρόλος της έρευνας και της καινοτομίας. Θεσμικές αδυναμίες του συστήματος διακυβέρνησης. Ενδυνάμωση του θεσμικού πλαισίου διακυβέρνησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Εισαγωγικές έννοιες, ιστορική αναδρομή. Η σημασία της βιοποικιλότητας. Επίπεδα βιοποικιλότητας. Μέτρηση βιοποικιλότητας. Δείκτες ποικιλότητας. Ποσοτικοποίηση και αξιολόγηση βιοποικιλότητας. Βιοποικιλότητα σε λιβαδικά οικοσυστήματα. Επίδραση της βόσκησης στη βιοποικιλότητα. Διαχείριση απειλούμενων ειδών άγριας πανίδας. Χαρακτηριστικά σπάνιων ειδών. Επιπτώσεις των ξενικών εισβλητικών ειδών στη βιοποικιλότητα. Προστατευτέο αντικείμενο, σημαντικά, απειλούμενα και σπάνια είδη χλωρίδας και τύποι οικοτόπων, είδη προτεραιότητας, κατάσταση διατήρησης ειδών και τύπων οικοτόπων. Μέθοδος έρευνας και συλλογής στοιχείων χλωρίδας και βλάστησης. Αξιολόγηση των στοιχείων, προτάσεις διαχείρισης, παρακολούθηση. Νομοθεσία για την βιοποικιλότητα, Δίκτυο Natura 2000. Μελέτες περίπτωσης.
Εισαγωγή στις ατμοσφαιρικές επιστήμες: Ατμόσφαιρα, Καιρός και Κλίμα. Φυσικοί μηχανισμοί μεταβολής του κλίματος. Παλαιοκλιματικές μεταβολές. Ανθρωπογενής παρέμβαση στο κλιματικό σύστημα. Κλιματικές τάσεις. Σενάρια κλιματικής αλλαγής και προβλέψεις για το μέλλον. Επιπτώσεις στην αγροτική παραγωγή και την επισιτιστική ασφάλεια. Επιπτώσεις στα δασικά οικοσυστήματα. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία. Προσαρμογή και μετριασμός.
Σκοποί και λογική της επιστημονικής έρευνας. Κοινωνικές έρευνες – Περιβαλλοντικές έρευνες. Ερευνητικά εργαλεία και τεχνικές έρευνας. Περιγραφική και αναλυτική στατιστική. Συγκέντρωση-επεξεργασία-ανάλυση ερευνητικών δεδομένων. Ερμηνεία και παρουσίαση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Αναζήτηση και επεξεργασία επιστημονικής βιβλιογραφίας. Οργάνωση και συγγραφή ερευνητικής εργασίας.
Εισαγωγή στις έννοιες της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία Η ανάγκη μετάβασης στη νέα εποχή της βιωσιμότητας. Η ανάπτυξη μιας οικονομίας φιλικής στο περιβάλλον και την κοινωνία. Κυκλική οικονομία και Επιχειρηματικότητα. Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κυκλική οικονομία. Συντελεστές παραγωγής, οργάνωση, ανάλυση και επιπτώσεις αυτών στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η κατανομή και η στενότητα των πόρων. Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της χρήσης των φυσικών πόρων. Δείκτες αειφόρου ανάπτυξης. Πληθυσμός, οικονομική ανάπτυξη, περιβάλλον και ύπαιθρος. Αναπτυξιακό φαινόμενο και τρίτος κόσμος. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Χρηματοδοτικά μέσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Επιχειρήσεις και βιώσιμη ανάπτυξη. Μελέτες περίπτωσης (Case Studies).
Κατεύθυνση Β’: «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Επικοινωνία»
Ιστορική εξέλιξη και διαμόρφωση περιβαλλοντικής πολιτικής. Διαδικασίες λήψης περιβαλλοντικών αποφάσεων και συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. Περιβαλλοντική πολιτική και πολίτες, μη Κυβερνητικές Περιβαλλοντικές Οργανώσεις. Ανάλυση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων, περιβαλλοντικές τάσεις και προβλήματα του Ευρωπαϊκού χώρου. Η διεθνοποίηση του περιβάλλοντος και η έννοια της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης. Διεθνείς περιβαλλοντικές συνεργασίες, συμβάσεις, συμφωνίες και συνθήκες για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τους φυσικούς πόρους. Το περιβαλλοντικό δίκαιο στην Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς. Προγράμματα δράσης για το περιβάλλον σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Πολιτικές προστασίας και ανάδειξης προστατευόμενων φυσικών περιοχών. Ενδυνάμωση του συστήματος περιβαλλοντικής διακυβέρνησης μέσα από την έρευνα και την καινοτομία. Μαθήματα και εμπειρίες από την εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διακυβέρνησης.
Τι είναι Διδακτική. Βασικές αρχές και θεωρητικές προσεγγίσεις διδασκαλίας και μάθησης. Αναλυτικά προγράμματα. Διδακτικά μοντέλα. Το μοντέλο των πέντε σταδίων. Το μοντέλο του Kolb. Το μοντέλο του Gross. Το μοντέλο συνδυασμού τεσσάρων τρόπων μάθησης. Εφαρμογές διδακτικών μοντέλων σε περιβαλλοντικά ζητήματα από τον διδάσκοντα (Ι). Εφαρμογές διδακτικών μοντέλων σε περιβαλλοντικά ζητήματα από τον διδάσκοντα (ΙΙ). Εφαρμογές διδακτικών μοντέλων σε περιβαλλοντικά ζητήματα από τον διδάσκοντα (ΙΙΙ). Εφαρμογές διδακτικών μοντέλων σε περιβαλλοντικά ζητήματα από τους φοιτητές.
Ιστορική αναδρομή και χαρακτηριστικά της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά και μοντέλα εκτίμησής της. Σχέσεις ανάμεσα στις μεταβλητές που καθορίζουν τον σχηματισμό της περιβαλλοντικά υπεύθυνης συμπεριφοράς. Περιβαλλοντική Ευαισθησία. Μορφές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Κατηγορίες των Μ.Μ.Ε. Παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία των Μ.Μ.Ε. Οι επιδράσεις των Μ.Μ.Ε. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας ως Περιβαλλοντικοί Εκπαιδευτές. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και η Περιβαλλοντική Ευαισθητοποίηση. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και η περιβαλλοντική πληροφορία. Κοινή γνώμη, ως αντικείμενο της πολιτικής επικοινωνίας. Διαφορετικές θεωρήσεις της κοινής γνώμης, σε σχέση με την πολιτική κουλτούρα και τη δημοκρατική δημόσια σφαίρα. Συμμετοχή πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Παράγοντες που ενθαρρύνουν και καθορίζουν τη συμμετοχή. Η συμμετοχή των πολιτών στη προστασία του περιβάλλοντος.
Περιβάλλον και κοινωνία, αλληλεπίδραση ανθρώπου και φύσης. Σημαντικά διεθνή και εθνικά περιβαλλοντικά ζητήματα. Βασικές έννοιες περιβαλλοντικής επιστήμης που χρησιμοποιούνται σε ευρύ κοινωνικό πλαίσιο (βιοποικιλότητα, οικολογικό αποτύπωμα). Η αξία και η έννοια του εθελοντισμού. Ιστορική αναδρομή, κατηγορίες εθελοντικών δράσεων. Διεθνή προγράμματα εθελοντισμού. Συμβολή του εθελοντισμού στην επίλυση περιβαλλοντικών ζητημάτων. Φυσικές καταστροφές και εθελοντισμός. Κοινωνικός αντίκτυπος του περιβαλλοντικού εθελοντισμού, αίτια. Θεσμικό πλαίσιο για τον περιβαλλοντικό εθελοντισμό, φορείς, νομοθεσία, πλαίσιο λειτουργίας στην Ελλάδα και στην ΕΕ. Οργάνωση εθελοντικών δράσεων, συντονισμός εθελοντών, διαχείριση συγκρούσεων. ΜΚΟ και εθελοντισμός, αξιολόγηση δράσεων και προγραμμάτων. Μελέτες περίπτωσης: Greenpeace, Environmental Defense Fund, Friends of the Earth International, World Wildlife Fund.
Σκοποί και λογική της επιστημονικής έρευνας. Κοινωνικές έρευνες – Περιβαλλοντικές έρευνες. Ερευνητικά εργαλεία και τεχνικές έρευνας. Περιγραφική και αναλυτική στατιστική. Συγκέντρωση-επεξεργασία-ανάλυση ερευνητικών δεδομένων. Ερμηνεία και παρουσίαση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Αναζήτηση και επεξεργασία επιστημονικής βιβλιογραφίας. Οργάνωση και συγγραφή ερευνητικής εργασίας.
